ΤΟ ΦΩΣ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ, ΦΩΣ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΑΣ (Χαρ. Μπούσιας)

Τὸ φῶς τῆς Ἀναστάσεως, φῶς φιλανθρωπίας

Δρ Χαραλάμπης Μ. Μπούσιας
Μέγας Ὑμνογράφος τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας

.                   «Φῶς ὁ Πατήρ, φῶς ὁ Λόγος, φῶς καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα», διατρανώνει στὸ Ἐξαποστειλάριο τῆς Κυριακῆς τῆς Πεντηκοστῆς ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία καὶ ὁ Εὐαγγελιστὴς τῆς ἀγάπης διακηρύττει ὅτι: «Ὁ Θεὸς φῶς ἐστι καὶ σκοτία ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστιν οὐδεμία» (Α´ Ἰωάν. α´ 5). Ὁ Θεός, μᾶς λέει, εἶναι φῶς, ποὺ ἀκτινοβολεῖ ἁγιότητα καὶ ἀλήθεια καὶ δὲν ὑπάρχει μέσα Του κανένα ἴχνος ἀπὸ σκοτάδι ἄγνοιας καὶ ἁμαρτίας. Φῶς ὁ Λόγος τοῦ Θεοῦ, φωτοφόρος καὶ λαμπρὴ ἡ Ἀνάστασή Του, ἡ πανηγυρικὴ ἡμέρα τοῦ θριάμβου Του, τὴν ὁποία ὁ ἴδιος ἔκανε καὶ μᾶς καλεῖ σ’ αὐτή, γιὰ νὰ χαροῦμε καὶ νὰ εὐφρανθοῦμε κατὰ τὸν προφητάνακτα Δαβίδ: «Ἀγαλλιασώμεθα καὶ εὐφρανθῶμεν ἐν αὐτῇ» (Ψαλμ. ριζ´, 24). Καὶ εἶναι φωτεινὴ καὶ λαμπρή, ἀφοῦ ἄλλωστε ἔτσι τὴν ὀνομάζει καὶ ἡ Ἐκκλησία μας, «Κυριακὴ τῆς Λαμπρῆς», γιατὶ κατ’ αὐτὴ συμφιλιώθηκε ὁ Θεὸς μὲ τὸν ἄνθρωπο, τερματίσθηκε ὁ μακροχρόνιος πόλεμος, ἡ γῆ ἔγινε οὐρανὸς καὶ οἱ ἀνάξιοι τῆς γῆς ἄνθρωποι φάνηκαν ἄξιοι τῆς ἐπουράνιας Βασιλείας. Γράφει γιὰ τὴν ἡμέρα αὐτὴ ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος: «Ὁ Παράδεισος ἠνοίγη καὶ τὴν ἀρχαίαν ἀπελάβομεν πατρίδα καὶ κατάρα ἠφανίσθη καὶ ἁμαρτία ἐλύθη καὶ οἱ διὰ νόμου κολασθέντες χωρὶς τοῦ νόμου σωτηρίας ἐπέτυχον» (Λόγος εἰς Ψαλμ. ΡΙΖ´ 6, ΕΠΕ 6,600)· δηλαδή, ὁ Παράδεισος ἄνοιξε καὶ ἀποκτήσαμε ἐμεῖς οἱ ἄνθρωποι τὴν ἀρχαία πατρίδα μας καὶ ἡ κατάρα τῶν πρωτοπλάστων ἐξαφανίσθηκε καὶ ἡ ἁμαρτία καταλύθηκε καὶ ἐκεῖνοι ποὺ τιμωρήθηκαν ἀπὸ τὸ Μωσαϊκὸ νόμο πέτυχαν τὴ σωτηρία τους χωρὶς νόμο. Ρωτάει λοιπὸν ὁ χρυσορρήμονας διδάσκαλος: Τί θὰ μποροῦσε νὰ ἐξισωθεῖ μὲ αὐτὴ τὴ λαμπροφόρα  ἡμέρα; «Τί τοίνυν τῆς ἡμέρας ταύτης ἴσον γένοιτ’ ἄν;»
.                 Ποιὸς ὅμως ἀπὸ ἐμᾶς μπορεῖ νὰ πεῖ ὅτι ἀπολαμβάνει τὸ φῶς τῆς Ἀναστάσεως, ὅτι ζεῖ καθημερινὰ τὴν ὑπέρφωτη Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ μας; Ποιανοῦ τὰ ἔργα εἶναι τόσο φωτεινὰ ὥστε νὰ διώχνει μακριὰ τὸ ζόφο τῆς αἰώνιας καταδίκης, τὸ σκοτάδι τῆς κολάσεως; Ὁ Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης πάλι μᾶς λέει ὅτι: «Ὁ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐν τῷ φωτὶ μένει καὶ σκάνδαλον ἐν αὐτῷ οὐκ ἔστιν· ὁ δὲ μισῶν τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ ἐν τῇ σκοτίᾳ ἐστὶ καὶ ἐν τῇ σκοτίᾳ περιπατεῖ καὶ οὐκ οἶδε ποῦ ὑπάγει» (Α´ Ἰωάν. β´ 10-11)· δηλαδή, μόνον ἐκεῖνος ποὺ ἀγαπᾶ τὸν ἀδελφό του μένει μέσα στὸ ἠθικὸ φῶς, μένει μέσα στὸ φῶς τῆς Ἀναστάσεως, μένει μέσα στὴ φωτεινὴ νεφέλη τοῦ Θαβωρίου, μένει κοντὰ στὸ Χριστό μας, τὸ φῶς τῆς ἐσκοτισμένης μας ψυχῆς. Καὶ ἀφοῦ μένει μέσα στὸ φῶς, ἡ συμπεριφορά του δὲν εἶναι σκοτεινὴ καὶ ἔνοχη, δὲν δίνει ἀφορμὲς σκανδάλου καὶ πτώσεως τοῦ ἀδελφοῦ του, οὔτε αὐτὸς πικραίνεται ἢ σκανδαλίζεται ἀπὸ τὰ ἔργα καὶ τὰ λόγια ἐκείνου.
.                   Τὸ ἀπόσταγμα τῶν λόγων αὐτῶν τοῦ ἐπιστήθιου μαθητῆ καὶ φίλου τοῦ Κυρίου μας εἶναι ὅτι ἡ ἀγάπη εἶναι φῶς, καὶ φυσικὰ καὶ ἡ φιλανθρωπία εἶναι φῶς, ἀφοῦ αὐτὴ ἀποτελεῖ ἔκφραση τῆς ἐνεργοῦ ἀγάπης. Ἔτσι, ὁ φιλάνθρωπος ζεῖ καὶ κινεῖται μὲσα στὴν φωτεινὴ νεφέλη τοῦ Θεοῦ καὶ ἀπολαμβάνει τὴν φωτεινότητα, τὴν θαλπωρὴ καὶ τὴν ζεστασιὰ τοῦ φωτός, ποὺ ἐκπέμπει ὁ νοητὸς Ἥλιος τῆς δικαιοσύνης, ὁ Ἀναστημένος μας Ἰησοῦς.
.                  Μᾶς θέλει ὁ Θεὸς φιλάνθρωπους, γιατὶ καὶ ὁ ἴδιος εἶναι φιλάνθρωπος. Αὐτὸς ποὺ εἶπε: «Ἐγώ εἰμι τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ἰωάν. η´ 12) μᾶς θέλει φωτεινοὺς ἀστέρες, λέγοντάς μας: «Ὑμεῖς ἐστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου» (Ματθ. ε´ 14), δηλαδή, ἐσεῖς εἴσαστε τὸ φῶς τοῦ κόσμου, γιατὶ ἔχετε προορισμὸ νὰ φωτίζετε τὸν κόσμο μὲ τὸ φωτεινὸ παράδειγμά σας καὶ τοὺς γεμάτους ἀπὸ τὸ φῶς τῆς ἀλήθειας λόγους σας.
.                  Τὸ ἰδιαίτερο καὶ ἐξαιρετικὸ γνώρισμα τοῦ Θεοῦ μας, ποὺ εἶναι καὶ μέσα στὴ φύση Του, εἶναι ἡ εὐπλαγχνία, ἡ φιλανθρωπία Του. Γιατί ὁ προφήτης Δαβὶδ παρακαλεῖ τὸ Θεὸ λέγοντας: «Ἐλέησόν με, ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα ἔλεός Σου» (Ψαλμ. ν´, 3); Γιατί ὅταν ὑπάρχει ἔλεος καὶ εὐσπλαγχνία καὶ φιλάνθρωπο πνεῦμα χορηγεῖται ἡ ἄφεση χωρὶς νὰ ἐξετάζονται οἱ ἁμαρτίες. Ὅπου ὑπάρχει εὐσπλαχνία, δὲν στήνεται δικαστήριο. Ὅπου ὑπάρχει φιλανθρωπία, δὲν εἶναι ὑποχρεωτικὴ ἡ ἀπολογία. Ἡ φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ εἶναι πολὺ μεγάλη, εἶναι ἀνέκφραστη. Μᾶς τὸ τονίζει πάλι ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέγοντας: «Θεοῦ φιλανθρωπίας μέτρον οὐκ ἐστιν, οὐδὲ λόγῳ ἑρμηνευθῆναι δύναται αὐτοῦ ἡ ἀγαθότης. Ἡ μὲν γὰρ κακία μέτρον ἔχει, ἡ δὲ τοῦ Θεοῦ φιλανθρωπία ἄφατος» (Λόγος Περὶ μετανοίας Η´ 1, ΕΠΕ, 30, 288)· δηλαδή, δὲν ὑπάρχει μέτρο στὴν φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ, οὔτε μπορεῖ μὲ λόγια νὰ ἑρμηνευθεῖ ἡ ἀγαθότητά Του. Ἡ κακία μας ἔχει μέτρο, ἐνῶ ἡ φιλανθρωπία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀνείπωτη. Ὁ ὑπέρφωτος Θεός μας στέκει σὰν φωτεινὸ ὁρόσημο μπροστά μας καὶ μᾶς φωτίζει τὸ δρόμο, αὐτὸν ποὺ ὀφείλουμε νὰ ἀκολουθήσουμε, γιὰ νὰ ἀπολαύσουμε μαζί Του τὸ αἰώνιο φῶς τῆς οὐράνιας μακαριότητας. Στὸν πρῶτο οἶκο τοῦ Ἀκάθιστου Ὕμνου χαιρετίζουμε τὴ Θεοτόκο ψάλλοντας: «Χαῖρε ἀστὴρ ἐμφαίνων τὸν Ἥλιον», δηλαδὴ, χαῖρε, τὸ αὐγινὸ ἀστέρι, δηλαδὴ ὁ αὐγερινός, ποὺ μᾶς παρουσιάζει τὸν ἥλιο τῆς ἡμέρας, τὸ Χριστό μας, τὸ νοητὸ Ἥλιο τῆς δικαιοσύνης. Ἥλιος ὁ Χριστός μας, ἀνατέλλει «ἐπὶ πονηροὺς καὶ ἀγαθούς» (Ματθ. ε´ 45) καὶ μᾶς φωτίζει μὲ τὶς ἀκτῖνες τῆς εὐσπλαγχνίας Του, τῆς φιλανθρωπίας Του, τῶν εὐεργεσιῶν Του. Δὲν κάνει διακρίσεις στὴ φιλανθρωπία του ὁ Θεός μας. Γιὰ Ἐκεῖνον εἴμαστε ὅλοι παιδιά Του ἀγαπημένα, ἄσχετα ἂν τὸν στεναχωροῦμε καὶ τὸν θλίβουμε μὲ τὴν συμπεριφορά μας. Ὁ Θεὸς μας εἶναι ἀγάπη καὶ ἡ ἀγάπη «οὐδέποτε ἐκπίπτει» (Α’ Κορινθ. ιγ´ 8). Ἡ φιλανθρωπία Του εἶναι διαρκής, εἶναι ἄπειρη, εἶναι ἀνεξάντλητη, εἶναι γρήγορη, εἶναι ἀσύλληπτη, εἶναι θαυμαστή.
.                  Γι’ αὐτὸ καὶ ἐμεῖς ἀγαπώμενοι ἂς ἀγαπᾶμε· εὐεργετούμενοι ἂς εὐεργετοῦμε· ἐλεούμενοι ἂς ἐλεοῦμε· παραμυθούμενοι ἂς παραμυθοῦμε· φωτιζόμενοι καὶ θερμαινόμενοι ἀπὸ τὸ φιλάνθρωπο Κύριο ἂς φωτίζουμε καὶ ἂς θερμαίνουμε μὲ τὶς ἀκτῖνες τῆς κενωτικῆς καρδιᾶς μας καὶ τῆς πνευματικῆς προσφορᾶς μας αὐτοὺς ποὺ βρίσκονται στὸ σκοτάδι τῆς ἀγνωσίας, τῆς ἀνέχειας καὶ τῶν θλίψεων, αὐτοὺς ποὺ ζοῦν τὸν πνευματικὸ παγωμένο χειμῶνα καὶ ἀναμένουν τὸν ἐρχομὸ τῶν χελιδονιῶν τῆς ἀγάπης, γιὰ νὰ νοιώσουν τὴν ἄνοιξη τῆς «ἐν Χριστῷ» καινῆς κτίσεως (Β´ Κορινθ. ε´ 17)· νὰ νοιώσουν τὸ μυροβόλο ἔαρ τῆς ἀγάπης  τοῦ Χριστοῦ μας καὶ τῶν ἐπωνύμων Του φίλων, τῶν Ἁγίων μας.

Δρ Χαραλάμπης Μ. Μπούσιας

Μέγας Ὑμνογράφος τῆς τῶν Ἀλεξανδρέων Ἐκκλησίας