Γιατί δεν πήγε ο Πάπας στα εγκαίνια της “Παναγίας των Παρισίων”;
Πέντε χρόνια μετά τη μεγάλη πυρκαγιά που προκάλεσε εκτεταμένες καταστροφές στην “Παναγίας των Παρισίων” στις 15 Απριλίου 2019, η οκτακοσίων ετών γοτθικού ρυθμού εκκλησία επισκευάστηκε και εγκαινιάστηκε στη 8 Δεκεμβρίου, με την τέλεση της πρώτης ιεροπραξίας. Η ανακατασκευή έγινε με επίβλεψη και ευθύνη του γαλλικού κράτους. Προκειμένου να προσδώσει επιπλέον λαμπρότητα στα εγκαίνια του εμβληματικού μνημείου, ο Γάλλος Πρόεδρος Μακρόν κάλεσε αρκετές δεκάδες ξένους ηγέτες, μεταξύ των οποίων και τον εκλεγμένο Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, να παραστούν. Καλεσμένος ήταν και ο Πάπας, αφού κι αυτός αρχηγός κράτους είναι. Όμως, εξαρχής ο Πάπας Φραγκίσκος δήλωσε ότι δεν επρόκειτο να παραστεί. Επικαλέστηκε το γεγονός ότι είχε προγραμματίσει να επικσκεφτεί στις 15 Δεκεμβρίου την Κορσική και ότι θα έδινε προτεραιότητα στην επίσκεψη αυτή, αφού μέχρι τότε δεν ειχε πάει εκεί άλλος Πάπας. Προσπαθώντας να δείξει μια άλλη εικόνα σε σχέση με τους προκατόχους του, προβάλλει ως προτεραιότητα την περιφέρεια και τη λαϊκή θρησκευτικότητα, που στην Κορσική είναι πιο έντονη από την υπόλοιπη Γαλλία, σε σχέση με επίσημες εκδηλώσεις. Ο Μακρόν επισκέφτηκε και αυτός για λίγες ώρες την Κορσική όταν πήγε ο Φραγκίσκος. Κατά την επίσκεψή του ο Πάπας επαίνεσε τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζεται στην Κορσική το αποκαλούμενο “λαϊκό” Κράτος, δηλαδή ο χωρισμός από κάθε θρήσκευμα, ο οποίος όμως δεν αποκλείει την έκφραση της λαϊκής θρησκευτικότητας στο δημόσιο χώρο.
Πολλές εκδοχές αναπτύχθηκαν σε σχέση με την εκφρασμένη προτίμηση του Πάπα να επισκεφτεί την Κορσική αντί για το Παρίσι. Τη στιγμή μάλιστα, που είχε επισκεφθεί και τη Μασσαλία Με δεδομένη και την ύπαρξη στην Κορσική ισχυρού αυτονομιστικού κινήματος.
Πιο πειστική είναι η εκδοχή ότι όντως ο Πάπας είναι δυσαρεστημένος με το γαλλικό κράτος.
Το έδειξε με την ψυχρότητα με την οποία έκανε γνωστό ότι απορρίπτει την πρόσκληση: “Δεν θα πάω στο Παρίσι”, δήλωσε ξερά δύο φορές απαντώντας σε δημοσιογραφική ερώτηση. Και τούτο σε συνέχεια δημοσιευμάτων ΜΜΕ προσκείμενων στον Μακρόν, που διέδιδαν προκαταβολικά ότι ο Πάπας θα πήαινε στο Παρίσι. Κάτι που ο Φραγκίσκος εξέλαβε ως πίεση του γαλλικού προεδρικού ζεύγους.
Κυρίως όμως, επειδή ως προκαθήμενος των Ρωμαιοκαθολικών, στη δική του αρμοδιότητα υπάγεται η Παναγία των Παρισίων ως χώρος λατρείας. Με δεδομένο το πυραμιδικό παποκεντρικό σύστημα, που σε απόκλιση με το συνοδικό το οποίο συνάδει με την Ιερά Παράδοση, καθιστά τον Πάπα της Ρώμης και όχι τον τοπικό Επίσκοπο ανώτατο προϊστάμενο της ιεραρχίας σε όλο τον κόσμο. Έστειλε μήνυμα στην εκδήλωση των εγκαινίων, το οποίο ήταν εγκάρδιο και απευθυνόταν στον τοπικό ρωμαιοκαθολικό Αρχιεπίσκοπο των Παρισίων και όχι στον προσκαλέσαντα Πρόεδρο. Κατά συνέπεια, φαίνεται ότι δεν μπορούσε να δεχτεί ότι θα ερχόταν ως προσκεκλημένος του κ. Μακρόν σ’ ένα χώρο λατρείας τον οποίο θεωρεί υπαγόμενο στη δική του δικαιοδοσία, για να παραστεί μάλιστα σε ιεροπραξία…
Με βάση το Κονκορδάτο του 1802, οι ναοί είναι ιδιοκτησίες των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης στη Γαλλία. Όμως, ο Πάπας θα ήθελε νά έχει, αν όχι τον πρώτο λόγο, πιο βαρύνουσα γνώμη στο μέγα και πολύπλοκο θέμα της επισκευής του θρησκευτικού μνημείου. Στό μήνυμα που έστειλε, συγχαίρει τον Αρχιεπίσκοπο Παρισίων επειδή πέτυχε να μη καθιερωθεί εισιτήριο για τους επισκέπτες, θέμα που επιτακτικά τέθηκε από τις Αρχές για την απόσβεση της μεγάλης δαπάνης επισκευής.
Παράλληλα, εμφανιζόμενος ότι προτιμά την Κορσική από το Παρίσι, τού δόθηκε η ευκαιρία να εξωραΐσει το πρόσωπο του Παπισμού, και να προβάλει “αντισυμβατικότητα”, αφού εμφανίζεται να δίνει προτεραιότητα στον πιστό λαό μιας περιφέρειας, σε σχέση με τους επισήμους ηγέτες του κόσμου που μαζεύτηκαν.
Σε όλο τον Ψυχρό Πόλεμο, το Βατικανό συνέπραξε στενά με την ηγεσία του δυτικού πολιτοκο-ιδεολογικού στρατοπέδου, που είχε ανάγκη τους Χριστιανούς ως ιδεολογικούς συμπαραστάτες. Η σύμπραξη αυτή ξεκίνησε με την ανάδειξη της δυτικής Χριστιανοδημοκρατίας ως ακρογωνιαίου λίθου του μεταπολεμικού πολιτικού συστήματος. Πήρε ιδιαίτερα στενή μορφή με την ανάρρηση στον παπικό θρόνο του Πολωνού Πάπα Ιωάννη-Παύλου Β᾿ και την κατάρρευση του συστήματος του “υπαρκτού σοσιαλισμού” μέσω της Πολωνίας.
Τώρα όμως, όπως όλα δείχνουν, το σύστημα που έχει επικρατήσει δεν έχει ανάγκη, ούτε από τον συστημικό Χριστιανισμό, με αποτέλεσμα η παγκοσμιοποίηση να συνοδεύεται από τη ραγδαία αποχριστιανοποίηση, ιδίως των δυτικοευρωπαϊκών κοινωνιών. Πιθανόν ο Πάπας να επιθυμούσε να αποτυπωθεί η δυσαρέσκειά του και απέναντι σ’ αὐτή την εξέλιξη. Και τη συνακόλουθη τάση του αποκλεισμού της θρησκευτικότητας από τον δημόσιο χώρο, την οποία εμμέσως πλην σαφώς επέκρινε στην Κορσική.
Στο χαιρετιστήριο μήνυμά του, ο Πάπας έκανε σαφή μνεία του προβλήματος, ευχόμενος η αναγέννηση του καθεδρικού ναού να αποδειχθεί “προφητικό σημείο ανανέωσης της Εκκλησίας στη Γαλλία”.